Zarządzanie ryzykami niefinansowymi

Systematycznie identyfikujemy ryzyka korporacyjne, w tym niefinansowe, związane z naszą działalnością i odpowiednio nimi zarządzamy, zapewniając odpowiednie przygotowanie organizacji na potencjalne skutki ich materializacji. Szczególną uwagę w kolejnych latach zamierzamy poświęcić ryzykom związanym ze zmianami klimatu.

Paweł Piwowarczyk

Dyrektor Departamentu Zarządzania Ryzykiem Grupy Kapitałowej

Proces zarzadzania ryzykami korporacyjnymi w kluczowych spółkach Grupy ENEA koordynowany jest przez Departament Zarządzania Ryzykiem Grupy Kapitałowej, będący jednostką ENEA S.A. i składający się z biur odpowiedzialnych odpowiednio za zarządzanie ryzykiem finansowym oraz zarządzanie ryzykiem biznesowym, ciągłością działania i ubezpieczeniami. Spółki objęte systemem zarządzania ryzykiem korporacyjnym w Grupie ENEA posiadają w swoich strukturach jednostki odpowiedzialne za ten obszar, które współpracują z Departamentem Zarządzania Ryzykiem Grupy Kapitałowej.

Uzupełnieniem procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym jest funkcjonujący w Grupie system zarządzania ciągłością działania. W jego ramach kluczowe spółki Grupy identyfikują procesy krytyczne i zasoby niezbędne do ich realizacji oraz wdrażają mechanizmy i procedury zapewniające ciągłość realizacji tych procesów w sytuacji ich przerwania.

Proces zarządzania ryzykami w Grupie ENEA regulują odpowiednie polityki, procedury oraz metodyki. Dokumentem nadrzędnym, regulującym cały obszar zarządzania ryzykiem, jest Polityka Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA.

Efektywność procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym jest zapewniana dzięki realizowaniu wytycznych określonych w politykach, procedurach oraz metodykach zarządzania określonymi obszarami ryzyka, w szczególności:

bieżącej identyfikacji i ocenie ryzyk na poziomie kluczowych spółek Grupy,

monitorowaniu istniejących ryzyk oraz raportowaniu,

operacyjnemu zarządzaniu ryzykiem przez spółki w ramach przyznanych limitów (w zakresie ryzyk finansowych), na zasadach określonych w dokumentach zatwierdzonych przez Komitet Ryzyka Grupy ENEA.

Cykliczna ocena ryzyk korporacyjnych realizowana jest zgodnie z wymaganiami Metodyki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA przez właścicieli ryzyk w uzgodnieniu z menadżerami ryzyka. Polega ona na aktualizowaniu oceny prawdopodobieństwa materializacji ryzyka oraz potencjalnych skutków w perspektywie finansowej‚ reputacyjnej, wpływu na zdrowie i bezpieczeństwo, a od 15 listopada 2021 r. także wpływu na środowisko naturalne.

Szacowanie prawdopodobieństwa materializacji oraz ocena możliwych skutków pozwalają podzielić ryzyka na krytyczne, kluczowe, średnie i niskie. Właściciele ryzyk określają plany postępowania z nimi, które w przypadku wszystkich kategorii ryzyk uwzględniają działania mitygujące, mające na celu ograniczenie prawdopodobieństwa wystąpienia oraz skutków materializacji ryzyk, a w przypadku ryzyk kluczowych i krytycznych – także plan reakcji na wypadek materializacji ryzyka.

Wszystkie zidentyfikowane i oceniane ryzyka dotyczące działalności danej spółki Grupy tworzą tzw. Rejestr Ryzyk. Członkowie zarządów spółek są informowani o nowych ryzykach, ewentualnych zdarzeniach operacyjnych dotyczących zidentyfikowanych ryzyk oraz postępach w ocenie ryzyk. Ponadto, zarządy spółek oraz Zarząd ENEA S.A. otrzymują cykliczne raporty o statusach ryzyk korporacyjnych

Dodatkowe informacje na temat modelu zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA można znaleźć na str. 26-28 Sprawozdania Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2021 r.

Ryzyka niefinansowe

Poniżej wymieniono ryzyka niefinansowe, które mogą mieć negatywny wpływ na obszar pracowniczy, społeczny, środowiskowy, praw człowieka lub przeciwdziałania korupcji.

ryzyko luki pokoleniowej,
ryzyko utraty kompetencji,
ryzyko niepokoju społecznego, pogorszenia relacji z partnerami społecznymi w związku z wdrażaniem ważnych zmian organizacyjnych lub biznesowych,
ryzyko sporów z Pracownikami, grupami Pracowników lub organizacjami związkowymi,
ryzyko wypadków przy pracy lub chorób zawodowych,
ryzyko niedostępności Pracowników w wyniku epidemii,
ryzyko udzielania informacji przez nieupoważnionych Pracowników,
ryzyko wyrządzenia szkód osobowych Pracownikom oraz osobom trzecim.

ryzyko wystąpienia niepokojów społecznych, dodatkowych żądań strony związkowej oraz pogorszenia relacji z partnerami społecznymi,
ryzyko braku łączności pomiędzy Klientami wewnętrznymi i zewnętrznymi i/lub opóźnień w przekazywaniu niezbędnych dokumentów/informacji wskutek awarii poczty elektronicznej,
ryzyko niewłaściwego zarządzania informacją w sytuacji kryzysowej (niedostosowanie treści komunikatu i kanałów komunikacji do interesariuszy, podanie nieprawdziwej informacji),
ryzyko naruszenia giełdowych obowiązków informacyjnych,
ryzyko opóźnień lub niewydania istotnych dla Klientów decyzji dotyczących przyłączeń,
ryzyko opóźnień w realizacji kluczowych inwestycji przyłączeniowych.

ryzyko naruszenia przepisów prawa i regulacji wewnętrznych dotyczących ochrony danych osobowych,
ryzyko naruszenia przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

ryzyko niedostosowania technologii do wymogów przepisów o ochronie środowiska (Dyrektywa IED),
ryzyko niedyspozycyjności IOS, SCRi/lub elektrofiltrów spowodowanej awarią tych urządzeń, co może skutkować zwiększeniem emisji do powietrza,
ryzyko ograniczenia lub konieczności zaprzestania działalności z powodu nieposiadania ważnych decyzji i pozwoleń z obszaru ochrony środowiska,
ryzyko nieprzestrzegania warunków obowiązujących pozwoleń w zakresie:
- gospodarki wodno-ściekowej (w tym dotyczących przepływu nienaruszalnego i dopuszczalnej temperatury wód pochłodniczych),
- gospodarki odpadami, w tym szlamem z instalacji odsiarczania spalin,
- emisji do powietrza, w tym NO_x, SO₂ i pyłów,
ryzyko wyrządzenia szkód w elementach środowiska naturalnego w związku z prowadzeniem prac eksploatacyjnych lub inwestycyjnych,
ryzyko braku skutecznego zagospodarowania odpadów niebezpiecznych,
ryzyko pożaru biomasy,
ryzyko samozapłonu węgla spowodowanego jego utlenianiem się.

Ryzyka i szanse związane z klimatem

Metodologia identyfikacji i oceny ryzyk korporacyjnych w Grupie ENEA nie jest wprost nakierowana na ocenę wpływu firmy na klimat ani wpływu klimatu na działalność firmy. Ryzyka związane z klimatem są wybierane spośród ryzyk korporacyjnych, które są identyfikowane, priorytetyzowane i cyklicznie oceniane przez swoich właścicieli w ramach procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym, zgodnie z założeniami Polityki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA oraz Metodyki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA. Ryzyka te, tak jak pozostałe rodzaje ryzyk korporacyjnych, podlegają bieżącemu i cyklicznemu monitorowaniu oraz raportowaniu na potrzeby spółki i Grupy ENEA. Działania mitygujące podejmowane są dla wszystkich kategorii ryzyk.

Do momentu publikacji niniejszego Raportu, tj. 25 maja 2022 r., Grupa ENEA oficjalnie nie określiła celów służących zarządzaniu ryzykami i szansami związanymi z klimatem. Kompleksowa analiza takich szans i ryzyk, wraz z planem zarządzania nimi, zostanie przeprowadzona w toku prac nad polityką klimatyczną Grupy ENEA, które zostały zainicjowane w 2021 r. W ramach procesu raportowania niefinansowego za wspomniany rok, Grupa dokonała natomiast aktualizacji wstępnej listy ryzyk wynikających ze zmian klimatu, które mogą spowodować znaczące zmiany w jej działalności, przychodach lub kosztach, sporządzonej na potrzeby sprawozdania za 2020 r., a także – po raz pierwszy – identyfikacji szans związanych z klimatem. W analizach uwzględniono perspektywę krótkoterminową (do końca 2023 r.), średnioterminową (do końca 2026 r.) oraz długoterminową (do końca 2035 r.).

Na potrzeby niniejszego Raportu ryzyka związane z klimatem w Grupie ENEA przypisano do kategorii wynikających ze standardów opisanych w Wytycznych do raportowania ESG, przewodniku opublikowanym w maju 2021 r. przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, które identyfikują:

Ryzyko przejścia
Ryzyko fizyczne

Wynikające z transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, w tym: ryzyko prawne i regulacyjne (wynikające z obecnych lub nadchodzących regulacji), ryzyko technologiczne (np. konieczność inwestycji w innowacyjne technologie), ryzyko rynkowe (wynikające ze zmieniających się zachowań konsumentów, wzrostu kosztów surowców itp.), ryzyko utraty wizerunku.

Wynikające ze zmieniającego się klimatu, w tym ryzyko ostre (wynikające z ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak susze, powodzie lub pożary) i ryzyko chroniczne (wynikające z długofalowych procesów jak zmiany temperatury czy podniesienie poziomu oceanów).

Należy zaznaczyć, że model zarządzania ryzykiem opisany w niniejszym Raporcie identyfikuje inne kategorie ryzyk niż wymienione we wspomnianych wytycznych.

Ryzyka związane z klimatem

Ryzyko związane z klimatem	Opis czynnika ryzyka	W jaki sposób ryzyko oddziałuje na Grupę ENEA	Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyko wystąpienia szkód katastroficznych w elementach infrastruktury w wyniku ekstremalnych zjawisk pogodowych Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: długoterminowa.	Zwiększona częstotliwość występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych (burze z porywistym wiatrem, wiatry huraganowe, oblodzenia) może skutkować uszkodzeniami katastroficznymi w elementach infrastruktury sieciowej	Szkody materialne wywołujące wzrost kosztów działalności	Prowadzenie oględzin, przeglądów i zabiegów eksploatacyjnych zgodnie terminami określonymi w rocznych Planach Zabiegów Eksploatacyjnych. Bieżące usuwanie skutków awarii i usterek linii i urządzeń elektroenergetycznych. Realizacja zadań inwestycyjnych związanych z odtworzeniem majątku sieciowego zgodnie z Planem Inwestycyjnym.

Ryzyko związane z klimatem

Opis czynnika ryzyka

W jaki sposób ryzyko oddziałuje na Grupę ENEA

Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem

Ryzyko wystąpienia szkód katastroficznych w elementach infrastruktury w wyniku ekstremalnych zjawisk pogodowych

Kategoria ryzyka: fizyczne

Perspektywa: długoterminowa.

Zwiększona częstotliwość występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych (burze z porywistym wiatrem, wiatry huraganowe, oblodzenia) może skutkować uszkodzeniami katastroficznymi w elementach infrastruktury sieciowej

Szkody materialne wywołujące wzrost kosztów działalności

Prowadzenie oględzin, przeglądów i zabiegów eksploatacyjnych zgodnie terminami określonymi w rocznych Planach Zabiegów Eksploatacyjnych.
Bieżące usuwanie skutków awarii i usterek linii i urządzeń elektroenergetycznych.
Realizacja zadań inwestycyjnych związanych z odtworzeniem majątku sieciowego zgodnie z Planem Inwestycyjnym.

Ryzyko związane z klimatem	Opis czynnika ryzyka	W jaki sposób ryzyko oddziałuje na Grupę ENEA	Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyko utrwalenia się silnego trendu wzrostowego na rynku EUA przy jednoczesnych nieproporcjonalnych wzrostach cen energii elektrycznej Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Wysoka cena uprawnień do emisji CO2 może skutkować niską lub ujemną wartością tzw. marży pierwszego pokrycia (CDS, clean dark spread)	Spadek lub utrata rentowności wytwarzania energii elektrycznej	Zamiana paliwa węglowego na paliwa niskoemisyjne, w tym zwiększenie udziału współspalania biomasy.
Ryzyka związane z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Zwiększona częstotliwość występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych (susze, powodzie wpływające na poziom wody w Wiśle, intensywne opady śniegu, mrozy, oblodzenia, huragany) może powodować zakłócenia w produkcji energii	Przerwanie ciągłości działania, utrata przychodów i poniesienie znaczących kosztów	System monitorowania poziomu wody w rzece Wiśle. Coroczna ocena stanu technicznego obiektów elektrowni. Stały nadzór personelu ruchowego nad pracą elektrowni. System zabezpieczeń przeciwpowodziowych na wypadek wzrostu poziomu wody w Wiśle (szandory). Bieżący nadzór nad urządzeniami oraz optymalna gospodarka remontowa.
Ryzyko katastrof budowlanych w elektrowniach wodnych Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Czynniki takie jak deszcze nawalne mogą potęgować niekorzystny wpływ wody na obiekty hydrotechniczne	Częściowe lub całkowite uszkodzenia urządzeń hydrotechnicznych	Prowadzenie przeglądów stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli zgodnie z wymaganiami prawnymi. Realizacja wymaganych zadań remontowych i inwestycyjnych mających na celu utrzymanie urządzeń hydrotechnicznych w co najmniej dobrym stanie technicznym.
Ryzyko katastrof budowlanych na farmach wiatrowych Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Ekstremalne warunki pogodowe, takie jak silne wiatry, huragany i trąby powietrzne, mogą stanowić zagrożenie dla wybranych elementów infrastruktury farm	Częściowe lub całkowite uszkodzenia obiektów wytwórczych	Prowadzenie przeglądów stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli zgodnie z wymaganiami prawnymi.
Ryzyko katastrof budowlanych w elektrociepłowniach Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Zmienne warunki pogodowe w ciągu roku powodują konieczność transportowania paliwa przenośnikami taśmowymi na terenie elektrociepłowni w „zamkniętych” obiektach technologicznych (tunele, galerie, itd.), co może doprowadzić do wybuchu pyłu węglowego lub biomasy	Częściowe lub całkowite uszkodzenia obiektów wytwórczych	Prowadzenie przeglądów stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli zgodnie z wymaganiami prawnymi. Prowadzenie wymaganych konserwacji, remontów i inwestycji mających na celu utrzymanie obiektów w co najmniej dobrym stanie.
Ryzyko związane z niepewnością otoczenia legislacyjnego Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: średnio- i długoterminowa	Zmiany w unijnych lub krajowych przepisach mogą doprowadzić np. do zaprzestania uznawania biomasy za zeroemisyjne źródło energii	Utrata przychodów lub poniesienie kosztów związanych ze zmianą kontekstu funkcjonowania firmy	Monitorowanie w pracach legislacyjnych.
Ryzyko spadku sprzedaży energii cieplnej Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Trend wzrostu średnich temperatur w sezonie grzewczym może doprowadzić do znaczącego spadku zapotrzebowania na energię cieplną	Spadek przychodów z tytułu sprzedaży energii cieplnej	Dywersyfikacja źródeł przychodów dzięki rozwojowi kogeneracji.
Ryzyko podwyższenia opłat z tytułu korzystania ze środowiska, w szczególności wzrostu kosztów zakupu uprawnień do emisji CO₂ Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótkoterminowa	W związku ze zmianami klimatu zaostrzane są regulacje środowiskowe, w tym podwyższane opłaty i kary	Wyższe koszty opłat z tytułu korzystania ze środowiska, skutkujące wyższymi kosztami prowadzenia procesów produkcyjnych	Bieżące monitorowanie przepisów. Bieżące monitorowanie ważności decyzji, umożliwiające odpowiednio wczesne przygotowanie wniosków w sprawie zmian. Bieżący nadzór nad sposobem wdrażania i dotrzymywania warunków określonych w posiadanych decyzjach.
Ryzyko wstrzymania produkcji energii elektrycznej/ciepła w wyniku niedostosowania technologii do wymogów przepisów ochrony środowiska Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótkoterminowa	Konieczność dostosowania jednostek wytwórczych m.in. do wymogów Dyrektywy IED	Wstrzymanie produkcji energii elektrycznej/ciepła w wyniku niedostosowania technologii	Regularne modernizacje i inwestycje w: instalacje do produkcji energii ze źródeł odnawialnych, układy akumulacji ciepła, instalacje odzysku ciepła ze spalin, instalacje odsiarczania spalin, kotły. Modernizacja infrastruktury przesyłowej i węzłów ciepłowniczych, poszerzanie zakresu stosowania systemów telemetrycznych. Stosowanie w wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła odpowiednich systemów chłodzenia. Dbanie o właściwy stan techniczny urządzeń, w których stosowane są gazy fluorowane.
Ryzyko niedotrzymania ciągłości dostaw paliw Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Katastrofy naturalne takie jak huragany, powodzie, susze czy wymrożenia mogą spowodować ograniczoną dostępność lub brak biomasy Katastrofy naturalne w sektorze wydobywczym i w procesie dostaw mogą spowodować ograniczoną dostępność lub brak węgla	Przerwanie lub ograniczenie ciągłości dostaw paliw i związana z tym utrata przychodów	Optymalizowanie dostaw paliw. Dywersyfikacja portfela paliw. Interwencyjne zakupy paliw. Przenoszenie części lub całości procesu przewozu paliwa na dostawcę. Monitoring wykonania wraz z analizą odchyleń oraz aktualizacja planów realizacji umów na dostawy paliw produkcyjnych oraz usług logistycznych.
Ryzyko wzrostu kosztów produkcji biogazu Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: średnioterminowa	Susza hydrologiczna może wpływać na dostępność i ceny kiszonki z kukurydzy, będącej głównym substratem wsadowym w produkcji biogazu	Pogorszenie opłacalności ekonomicznej produkcji biogazu z substratów pochodzenia roślinnego	Stosowanie szerokiej akcji zakupowej w odniesieniu do substratów i przygotowywanie jej odpowiednio wcześniej. Ciągłe monitorowanie rynku substratów.
Ryzyko wzrostu kosztów pozyskania kapitału i/lub ubezpieczenia majątku Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Globalny kryzys klimatyczny sprawia, że działalności oparte na paliwach kopalnych mają coraz trudniejszy dostęp do źródeł finansowania, a firmy ubezpieczeniowe traktują sektor wytwórczy energii z węgla jako branżę wysokiego ryzyka	Wzrost kosztów działalności związany z wyższymi kosztami pozyskania kapitału i/lub ubezpieczenia majątku	Wykorzystanie strategii transformacji Grupy w konsultacjach z rynkiem reasekuracyjnym. Poszukiwanie nowych metod zabezpieczania majątku. Wydzielenie ze struktur Grupy ENEA aktywów wytwórczych opartych na węglu kamiennym
Ryzyko związane z działalnością organizacji ekologicznych Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Działalność organizacji ekologicznych, prowadzących agresywne kampanie przeciwko elektrowniom poprzez: zaskarżanie i żądanie unieważnienia posiadanych przez nie pozwoleń zintegrowanych i decyzji środowiskowych, powoływanie się na interes społeczny i włączanie się do postępowań w sprawie zmiany pozwoleń zintegrowanych, opóźnia lub uniemożliwia uzyskanie pozytywnych decyzji	Ograniczenie lub zaprzestanie działalności elektrowni z powodu trudności w otrzymaniu lub utrzymaniu decyzji i pozwoleń z obszaru ochrony środowiska	Współpraca z wiodącymi kancelariami prawnymi. Współpraca z organizacjami ekologicznymi.
Ryzyko ubytków mocy spowodowanych warunkami hydrologicznymi Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko, średnio- i długoterminowa	Niekorzystna sytuacja hydrologiczno-meteorologiczna kraju przekłada się na pogorszenie warunków hydrologicznych funkcjonowania elektrowni	Niskie przepływy i wysokie temperatury wody Wisły mogą powodować ubytki mocy w związku z, odpowiednio, problemami z zapewnieniem niezbędnej ilości wody chłodzącej (wynikającymi z konieczności zachowania przepływu nienaruszalnego) oraz z dotrzymaniem dopuszczalnej temperatury zrzucanych wód pochłodniczych	Realizacja projektu mającego na celu modernizację układu wody chłodzącej w elektrowni.

Ryzyko związane z klimatem	Opis czynnika ryzyka	W jaki sposób ryzyko oddziałuje na Grupę ENEA	Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyko wykorzystania nieaktualnych założeń dla długoterminowych projekcji finansowych Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: średnio- i długoterminowa	Postępujące zmiany klimatu wpływają na politykę klimatyczną poszczególnych państw i organizacji, a tym samym mogą kształtować zasady funkcjonowania systemu uprawnień do emisji CO2 i cenę tych uprawnień	Niezaplanowane koszty związane z nieaktualnymi założeniami długoterminowych projekcji finansowych	Cykliczna aktualizacja ścieżek cenowych.
Ryzyko zmienności cen towarów na rynku terminowym Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Inne niż zakładane temperatury w sezonie letnim i zimowym mogą spowodować odchylenia cen energii elektrycznej i gazu na Towarowej Giełdzie Energii w stosunku do cen zakontraktowanych we wcześniejszych miesiącach	Dodatkowe koszty i/lub niższe przychody w następstwie zmienności cen towarów na rynku terminowym	Utrzymywanie i rozwój wewnątrz Grupy ENEA kompetencji w zakresie zarządzania tym ryzykiem. Wewnętrzne procedury optymalizujące ryzyko. Monitorowanie i analiza czynników wpływających na ceny na TGE. Dostosowywanie składanych zleceń, zarówno w zakresie ceny, jak i wolumenów, do aktualnej sytuacji na rynku.
Ryzyko zmienności cen towarów na rynku spot Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Warunki meteorologiczne: w sezonie zimowym (grudzień-luty) średnie temperatury miesięczne powyżej normy wieloletniej, w sezonie letnim (czerwiec-sierpień) średnie temperatury miesięczne powyżej normy wieloletniej), mogą generować straty finansowe na otwartych pozycjach	Dodatkowe koszty i/lub niższe przychody w następstwie zmienności cen towarów na rynku spot	Utrzymywanie i rozwój wewnątrz spółki kompetencji do zarządzania tym ryzykiem. Wewnętrzne procedury regulujące optymalizację na rynku spot. Bieżąca analiza czynników wpływających na ceny. Monitorowanie i prognozowanie czynników wpływających na ceny. Dostosowanie składanych zleceń, zarówno w zakresie ceny, jak i wolumenów, do aktualnej sytuacji na rynku.
Ryzyko wystąpienia zakłóceń/awarii w produkcji energii Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Zmiany klimatu mogą powodować: w sezonie zimowym: mniejszą generację wiatrową wywołaną niższą prędkością wiatru, bardzo niską generację fotowoltaiczną z uwagi na duże zachmurzenie, niższą generację z elektrowni wodnych z powodu niskich stanów wód; w sezonie letnim: mniejszą generację wiatrową spowodowaną niższą prędkością wiatru, niskie stany wód powierzchniowych/podziemnych, których konsekwencją jest brak możliwości ich wykorzystywania na potrzeby technologiczne w elektrowniach, ekstremalne zdarzenia meteorologiczne (gwałtowne burze, porywiste wiatry, powodzie błyskawiczne), skutkujące ograniczeniami w dostępie do energii na znacznym obszarze	Dodatkowe koszty związane z zarządzaniem zakłóceniami/awariami	Utrzymywanie i rozwój kompetencji wewnątrz spółki do zarządzania tym ryzykiem. Wewnętrzne procedury regulujące optymalizację na rynku spot. Bieżąca analiza czynników wpływających na ceny. Monitorowanie i prognozowanie czynników wpływających na ceny. Dostosowanie składanych zleceń zarówno w zakresie ceny jak i wolumenów do aktualnej sytuacji na rynku.

Ryzyko związane z klimatem	Opis czynnika ryzyka	W jaki sposób ryzyko oddziałuje na Grupę ENEA	Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyka związane z koniecznością zmian w funkcjonowaniu spółki Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: średnio- i długoterminowa	Zmiany klimatu wpływają na coraz bardziej restrykcyjną politykę klimatyczną UE, co bezpośrednio i pośrednio przekłada się na podwyższanie wielu standardów środowiskowych, które spełniać muszą zakłady górnicze	Dodatkowe koszty związane z podwyższaniem standardów środowiskowych	Bieżący nadzór nad spełnianiem standardów środowiskowych. Stały monitoring zmian w polityce klimatycznej UE i wynikających z niej zmian w przepisach krajowych. Aktywny udział w konsultacjach w sprawie nowych regulacji. Stałe poszukiwanie rozwiązań technicznych i organizacyjnych minimalizujących wpływ spółki na klimat, np. poprzez zwiększanie poziomu efektywności energetycznej.
Ryzyko spadku zapotrzebowania na węgiel energetyczny w Polsce i na świecie Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: średnio- i długoterminowa	Zmiany w miksie energetycznym kraju, w tym Grupy ENEA i spadek zapotrzebowania na energię elektryczną produkowaną z węgla (m.in. wskutek działań na rzecz efektywności energetycznej, wyeliminowania z portfela kontrahentów odbiorców indywidualnych, upowszechniania się przechodzenia na własne źródła energii i ciepła, wzrostu przeciętnych temperatur otoczenia zimą) będzie prawdopodobnie powodował stopniowy spadek zapotrzebowania na dotychczas oferowane produkty	Ograniczenie możliwości sprzedaży wydobywanego węgla	Wdrażanie nowej strategii biznesowej, w tym dywersyfikacja przychodów w kierunku wydobycia węgla koksującego będącego surowcem strategicznym w UE. Uwzględnienie prognoz modeli klimatycznych w ustalaniu zakresów kontraktów z odbiorcami.
Ryzyko wzrostu kosztów funkcjonowania poprzez konieczność wypłat większych odszkodowań z tytułu strat w użytkach zielonych i gruntach rolnych związanych z niwelowaniem środowiskowych szkód górniczych Kategoria ryzyka: fizyczne Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Prowadzona działalność wydobywcza związana jest ze szkodami górniczymi i może prowadzić do powstawania niecek osiadań, zakłócać lokalne stosunki wodne – powodować lokalne podtopienia	Wzrost kosztów funkcjonowania w związku z koniecznością wypłat zwiększonych odszkodowań z tytułu strat w użytkach zielonych i gruntach związanych z niwelowaniem środowiskowych szkód górniczych	Skuteczna polityka zarządzania szkodami górniczymi. Stały dialog z lokalną społecznością. Stały monitoring ruchów górotworu przez zastosowanie nowoczesnych metod pomiaru. Monitoring aspektów środowiskowych poprzez Zintegrowany System Zarządzania Jakością, Środowiskiem i Bezpieczeństwem. Bieżąca rekultywacja terenów objętych niekorzystnym oddziaływaniem działalności wydobywczej.
Ryzyko wzrostu kosztów pozyskania kapitału i/lub ubezpieczenia majątku Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Globalny kryzys klimatyczny sprawia, że działalności oparte na paliwach kopalnych mają coraz trudniejszy dostęp do źródeł finansowania, a firmy ubezpieczeniowe traktują sektor górniczy jako branżę wysokiego ryzyka	Wzrost kosztów działalności związany z wyższymi kosztami pozyskania kapitału i/lub ubezpieczenia majątku	Wykorzystanie strategii transformacji Grupy w konsultacjach z rynkiem reasekuracyjnym. Poszukiwanie nowych metod zabezpieczania majątku – na bieżąco monitorowane jest nastawienie banków do udzielenia finasowania spółce.
Ryzyko związane z działalnością pozarządowych organizacji ekologicznych Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: średnio- i długoterminowa	Działalność organizacji prośrodowiskowych, w tym ewentualne protesty związane z inwestycjami i rozwojem, może wpłynąć na społeczną legitymizację spółki	Utrudnienia w zakresie wszelkich procedur administracyjnych z udziałem organizacji ekologicznych	Realizacja projektów w partnerstwie z organizacjami prośrodowiskowymi. Bieżące komunikowanie działań zwiększających bezpieczeństwo otoczenia przyrodniczego. Wzrost efektywności środowiskowej spółki, np. dzięki inwestycjom. Poszanowanie państwowych form ochrony przyrody (np. brak wydobycia i planów wydobycia w przyszłości pod Poleskim Parkiem Narodowym).
Ryzyko utraty reputacji w związku z prowadzeniem działalności w branży paliw kopalnych Kategoria ryzyka: przejścia Perspektywa: średnio- i długoterminowa	Branża górnicza z powodu kryzysu klimatycznego, polityki UE oraz działalności organizacji prośrodowiskowych może być postrzegana jako winna zmian klimatycznych	Straty wizerunkowe	Uczestnictwo w inicjatywach biznesowych. Zaangażowanie w inicjatywy na rzecz lokalnego rozwoju społeczno-gospodarczego. Intensywne działania komunikacyjne, stawiające przede wszystkim na pokazanie roli spółki na Lubelszczyźnie, jej efektywności środowiskowej oraz otwartości na zmiany.

Szanse rozwoju związane z klimatem

Sfera działalności	Źródło szansy rozwoju
Handel hurtowy i detaliczny energią Kategoria szansy: rynkowa/technologiczna Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Implementacja przez Grupę ENEA i jej otoczenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych wspierających walkę ze zmianami klimatu
W jaki sposób szansa oddziałuje na Grupę ENEA
Możliwość handlu „zieloną energią” z uwzględnieniem rynków zagranicznych. Zwiększona płynność rynku, na którym funkcjonuje wielu różnych wytwórców, prosumentów i graczy zarządzających wirtualnymi aktywami, pozwalająca na optymalizację własnych aktywów, lepsze zabezpieczenie portfela produktowego oraz generowanie stabilniejszych i lepszych wyników finansowych. Możliwość przygotowywania zaawansowanych, niskoemisyjnych produktów i usług, w tym ofert multiproduktowych i dostosowanych do indywidualnych potrzeb Klienta biznesowego lub indywidualnego (np. energia elektryczna, CO₂, paliwa, zarządzanie portfelem). Możliwość budowania przewagi konkurencyjnej i/lub lojalizacji Klientów poprzez stworzenie oferty udziału w realizowanych przez nich inwestycjach prośrodowiskowych, np. modernizacjach elektrociepłowni przemysłowych oraz rozbudowach i modernizacjach przyłączeń bądź sieci zakładowych. Wielowymiarowe korzyści z instalowania magazynów energii i zarządzania nimi, np. arbitraż cenowy, przesunięcia czasowe szczytów i dolin zapotrzebowania, wyrównywanie obciążeń, usługi rynku bilansującego, interwencyjna podaż i odbiór mocy, wspomaganie i stabilizacja systemu nasyconego OZE i prosumentami, rezerwy systemowe, zasilanie awaryjne, kompensacja strat w elektrowniach i elektrociepłowniach, bilansowanie sieci wyspowych i klastrów energii, wspomaganie wykorzystania przemysłowej energii odpadowej. Konieczność recyklingu zużytych i uszkodzonych paneli fotowoltaicznych oraz zużytych baterii trakcyjnych z samochodów elektrycznych. Możliwość wykorzystania łopat zużytych wiatraków w nowych projektach, zgodnie z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym. Mogą one znaleźć zastosowanie m.in. jako części słupów linii energetycznych i dachów mieszkań awaryjnych, w produkcji włókien polimerowych i tanich mieszkań z materiałów zawierających granulaty polimerowe, a także we współprzetwarzaniu cementu i produkcji pelletu lub desek. Rozwój współpracy z lokalnymi społecznościami i budowanie nowoczesnych, kompleksowych rozwiązań, np. w związku z realizacją koncepcji klastrów energii (spółdzielni energetycznych, samowystarczalnych wspólnot energetycznych).

Sfera działalności	Źródło szansy rozwoju
Dystrybucja energii elektrycznej Kategoria szansy: rynkowa/technologiczna Perspektywa: średnio-i długoterminowa	Implementacja przez Grupę ENEA i jej otoczenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych wspierających walkę ze zmianami klimatu
W jaki sposób szansa oddziałuje na Grupę ENEA
Potencjalne zgody Prezesa URE (w związku z rozwojem energetyki prosumenckiej) na odbudowę linii niskich napięć (nn) przy użyciu bezpiecznych i niezawodnych przewodów izolowanych lub poprzez skablowanie. Potencjalne zgody Prezesa URE (w związku z rozwojem OZE) na skablowanie sieci średniego napięcia (SN), co znacząco poprawi ich niezawodność. Stopniowe przekształcanie sieci pasywnej (jednokierunkowej) w bardziej elastyczną aktywną (dwukierunkową), w celu zwiększania jej elastyczności dla umożliwienia rozwoju energetyki rozproszonej i popularyzacji energetyki prosumenckiej oraz instalowania punktów ładowania i magazynów energii. Potencjalne zgody Prezesa URE (w związku z rozwojem sieci aktywnej) na intensywne wdrażanie rozwiązań sieci inteligentnej, w tym inteligentnych liczników, elementów sterowania i automatycznej rekonfiguracji, urządzeń diagnostyki i analizy pracy sieci, monitorowania oraz zarządzania jakością energii elektrycznej. Rozwinięcie współpracy między OSD oraz OSP w celu zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności Krajowego Systemu Elektroenergetycznego z uwzględnieniem generacji rozproszonej z OZE. Rozwinięcie współpracy pomiędzy OSD i samorządami lokalnymi w celu zapewnienia korelacji rozbudowy i modernizacji sieci elektroenergetycznej z ekologicznymi potrzebami i planami gmin, np. w modelu klastra energii zajmującego się budową farm PV i magazynów energii oraz produkcją zielonego wodoru. Poprawa efektywności energetycznej budynków stacji elektroenergetycznych poprzez instalowanie na nich paneli PV. Rozwój magazynów energii do niwelacji szczytów i wyrównywania obciążeń, regulacji częstotliwości, regulacji napięcia, kompensacji mocy biernej, zasilania awaryjnego oraz wspomagania planowania sieci – odraczania inwestycji w sieci przesyłowe i dystrybucyjne, wspomagania sieci słabych, wspomagania sieci inteligentnych, niwelowania ograniczeń przesyłowych.

Sfera działalności	Źródło szansy rozwoju
Produkcja energii elektrycznej i ciepła Kategoria szansy: rynkowa/technologiczna Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Inwestycje we własne odnawialne źródła energii
W jaki sposób szansa oddziałuje na Grupę ENEA
Redukcja kosztów produkcji energii i zapewnienie ciągłości działania przy jednoczesnej redukcji emisji gazów cieplarnianych. Dostosowanie konwencjonalnych źródeł energii do mieszania węgla z paliwami bezemisyjnymi lub niskoemisyjnymi. Wymiana węglowych źródeł energii na źródła gazowo-parowe, zasilane paliwem alternatywnym i biomasowe. Rozwój energetyki wiatrowej na morzu (offshore). Zmniejszenie zużycia surowców (np. wody), emisji gazów cieplarnianych i produkcji odpadów. Zabezpieczenie dostępu do terenu i infrastruktury, aby Grupa ENEA mogła w miejscu bloków węglowych wybudować bloki gazowo-parowe lub inne aktywa wytwórcze nieoparte na węglu. Możliwość wykorzystania odpadów do produkcji ciepła i energii elektrycznej. Możliwość wykorzystanie ubocznych produktów spalania (popioły lotne, reagips, żużel energetyczny, mieszanina popiołowo-żużlowa) do budowy dróg i produkcji materiałów budowlanych.

Sfera działalności	Źródło szansy rozwoju
Wydobycie węgla Kategoria szansy: rynkowa/technologiczna Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Inwestycje we własne odnawialne źródła energii
W jaki sposób szansa oddziałuje na Grupę ENEA
Zabezpieczenie terenów pogórniczych na potrzeby przyszłego rozwoju OZE.

Sfera działalności	Źródło szansy rozwoju
B+R+I Kategoria szansy: technologiczna Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa	Implementacja przez Grupę ENEA i jej otoczenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych wspierających walkę ze zmianami klimatu
W jaki sposób szansa oddziałuje na Grupę ENEA
Rozwój technologii energetycznych i inwestycji w B+R, obejmujących m.in. technologie magazynowania energii, inteligentne opomiarowanie i systemy zarządzania energią, elektromobilność, paliwa alternatywne, technologie wodorowe, udział w tworzeniu i obsłudze wysp energetycznych.