Raport ESG
Grupy Kapitałowej ENEA za 2021 r.

ribbon

Utrata wartości aktywów niefinansowych

Zasady rachunkowości

Aktywa Grupy analizuje się pod kątem utraty wartości, ilekroć wystąpią przesłanki wskazujące na to, iż składnik aktywów mógł stracić na wartości, oraz corocznie dla wartości firmy.

Stratę z tytułu utraty wartości ujmuje się w wysokości kwoty, o jaką wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną. Wartość odzyskiwalną ustala się jako wyższą z dwóch kwot: wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia lub wartości użytkowej (tj. bieżącej szacunkowej wartości przyszłych przepływów pieniężnych, których uzyskania oczekuje się z tytułu dalszego użytkowania składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne). Dla potrzeb analizy pod kątem utraty wartości, aktywa grupuje się na najniższym poziomie, w odniesieniu do którego występują dające się zidentyfikować odrębnie przepływy pieniężne (ośrodki wypracowujące środki pieniężne). Ośrodek wypracowujący środki pieniężne nigdy nie jest większy niż segment operacyjny.

Wszystkie odpisy z tytułu utraty wartości są odnoszone w ciężar zysków lub strat. Odpisy z tytułu utraty wartości mogą zostać odwrócone w następnych okresach (z wyjątkiem odpisów dotyczących wartości firmy), jeżeli nastąpiły zdarzenia uzasadniające brak lub zmianę utraty wartości aktywów.

Istotne osądy i szacunki

Wartość odzyskiwalna rzeczowych i niematerialnych aktywów trwałych

Testy na utratę wartości ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne przeprowadzane są w oparciu o szereg założeń, których część jest poza kontrolą Grupy. Znaczące zmiany tych założeń mają wpływ na wyniki testów na utratę wartości i w konsekwencji na sytuację finansową oraz wyniki finansowe Grupy, co zostało opisane szerzej poniżej

Na 30 września 2021 r. w związku z posiadanymi informacjami i analizami dotyczącymi między innymi zmiany rynkowych cen uprawnień do emisji CO2, energii elektrycznej, świadectw pochodzenia energii i prognoz wskaźników makroekonomicznych, GK ENEA przeprowadziła testy na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych w ramach obszarów zajmujących się m.in. produkcją energii elektrycznej. Na podstawie przeprowadzonych testów stwierdzono konieczność ujęcia poniższych zdarzeń.

Na podstawie przeprowadzonej analizy dokonano odpisów z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych w obszarze Białystok w spółce ENEA Ciepło na kwotę 26 114 tys. zł. Odpis z tytułu utraty wartości obniżył wynik finansowy netto Grupy o 21 152 tys. zł. Grupa postanowiła nie odwracać odpisów z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych utworzonych w latach ubiegłych.

Wyniki przeprowadzonych testów przedstawione zostały poniżej:

CGU [tys. zł]

Wartość
odzyskiwalna
Wartość
księgowa
CGU Elektrownie Systemowe Kozienice – majątek wytwórczy spółki ENEA Wytwarzanie w lokalizacji Świerże Górne 5 166 168 5 062 686
CGU Elektrownie Systemowe Połaniec – majątek wytwórczy spółki ENEA Elektrownia Połaniec (węglowe źródła wytwórcze) 1 099 631 1 074 537
CGU Zielony Blok – majątek wytwórczy spółki ENEA Elektrownia Połaniec (blok biomasowy) 2 705 921 373 350
CGU Białystok – majątek wytwórczy spółki ENEA Ciepło 687 169 713 283

Wartość odzyskiwalną poszczególnych CGU oszacowano na podstawie wartości użytkowej metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych na podstawie sporządzonych projekcji finansowych.

Dla poszczególnych testowanych ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne przyjęto następujące okresy projekcji:

  • CGU Elektrownie Systemowe Kozienice – do roku 2047,
  • CGU Elektrownie Systemowe Połaniec – do roku 2034,
  • CGU Zielony Blok – do roku 2042,
  • CGU Białystok – do roku

aktywa zostały poddane testowi w ramach czterech ośrodków wypracowujących środki pieniężne (tj. CGU Elektrownie Systemowe Kozienice, CGU Elektrownie Systemowe Połaniec, CGU Zielony Blok, CGU Białystok),

 

  • główne ścieżki cen, oparte in. na prognozach sporządzonych przez Enea Trading (spółkę stanowiącą centrum kompetencyjne w GK ENEA w zakresie handlu hurtowego energią elektryczną, prawami majątkowymi, uprawnieniami do emisji i paliwami) z uwzględnieniem specyfiki produktowej i wiedzy o już zawartych kontraktach:
    • ceny hurtowe „base” energii elektrycznej: na lata 2022-2047:, zakłada się największą dynamikę wzrostu cen z poziomu 350,98 zł/MWh w roku 2022 do poziomu 406,36 zł/MWh w roku 2026, następnie stopniowy średni spadek cen średnio o 0,5% w okresie 2027-2047 [ceny stałe 2021],
    • ceny praw do emisji CO2: prognoza zakłada wzrost cen uprawnień do emisji CO2 średnio o 6,3% z poziomu 50,93 EUR/t w do roku 2026. Po roku 2026 do roku 2040 zakłada się dalszy wzrost cen o ok. 1,5%. Od 2041 przyjęto dalszy wzrost na poziomie ok. 0,1% [ceny stałe 2021],
    • ceny węgla: zakłada się spadek cen węgla średnio o 0,8% z poziomu 11,41 zł/GJ do roku 2047 [ceny stałe 2021],
    • ceny biomasy: zakłada się wzrost średniej ceny biomasy w Grupie z poziomu 24,75 zł/GJ w roku 2022 do poziomu 29,43 zł/GJ w roku 2023. W roku 2024 następuje spadek cen w stosunku do roku 2023 o 6,5%, a w kolejnych latach zakłada się wzrost ceny średnio o 0,7% do roku 2044 [ceny stałe 2021],
    • ceny ciepła: zakłada się wzrost cen średniorocznie o 1,7% do roku 2044 ze średniego poziomu ceny 72,8 zł/GJ w 2022 roku [ceny stałe 2021],
    • ceny gazu ziemnego: zakłada się spadek cen do 2023 roku o ok. 3,9% z poziomu 108,6 PLN/MWh w roku 2022, a następnie wzrost ceny do roku 2047 w średniorocznym tempie ok. 0,7% [ceny stałe 2021],
  • ilość otrzymanych nieodpłatnie uprawnień do emisji CO2 za lata 2021-2025 zgodnie z wnioskiem derogacyjnym (na podstawie art. 10c ust.5 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady),
  • uwzględniono przychody związane z utrzymaniem mocy wytwórczych od roku 2021 na podstawie przyjętej w grudniu 2017 r. Ustawy o Rynku Mocy, w oparciu o dotychczas wygrane aukcje,
  • inflacja, z uwzględnieniem celu inflacyjnego, na poziomie maksymalnym 2,5%,
  • nominalna stopa dyskonta – 5,41% [stopa dyskonta przed opodatkowaniem wynosi 6,21%]. Grupa zastosowała premie za ryzyko specyficzne dla następujących CGU:
  1. CGU Zielony  Blok  w  wysokości  2%.  Stopa  dyskonta  uwzględniająca  premię za ryzyko specyficzne wyniosła 6,06% [stopa dyskonta z uwzględnieniem premii za ryzyko specyficzne przed opodatkowaniem wynosi 6,86%]
  2. CGU Elektrownie Systemowe Kozienice oraz Elektrownie Systemowe Połaniec w wysokości 4%. Stopa dyskonta uwzględniająca premię za ryzyko specyficzne wyniosła 6,71% [stopa dyskonta z uwzględnieniem premii za ryzyko specyficzne przed opodatkowaniem wynosi 7,51%]
  3. CGU Białystok w wysokości 2,5%. Stopa dyskonta uwzględniająca premię za ryzyko specyficzne wyniosła 6,22%  [stopa  dyskonta  z  uwzględnieniem  premii  za  ryzyko  specyficzne przed opodatkowaniem wynosi 7,02%]
  • stopa wzrostu w okresie rezydualnym – 0%.

Przeprowadzona analiza wrażliwości wskazuje, że istotnymi czynnikami wpływającymi na szacunki wartości odzyskiwalnej ośrodków generujących przepływy pieniężne są między innymi: stopy dyskontowe, inflacja, ceny energii elektrycznej oraz ceny uprawnień do emisji CO2. Wpływ na przyszłe wyniki finansowe i w efekcie na wartość użytkową ośrodków generujących przepływy pieniężne będą też miały poziomy cen świadectw pochodzenia energii, węgla, ciepła oraz ceny biomasy.

Wpływ zmiany stopy dyskontowej (baza wyjściowa zależna od CGU)
Zmiana założeń -0,5 p.p. Wartość wyjściowa +0,5 p.p.
Zmiana wartości odzyskiwalnej 603 649 9 658 889 (536 003)
CGU Elektrownie Systemowe Kozienice 359 257 5 166 168 (322 331)
CGU Elektrownie Systemowe Połaniec 16 716 1 099 631 (16 520)
CGU Zielony Blok 78 326 2 705 921 (74 495)
CGU Białystok 149 350 687 169 (122 657)
 
Wpływ zmiany inflacji od 2023 r. (wartość wyjściowa 3,4% rok 2023; 2,7% rok 2024; kolejne lata 2,5%)
Zmiana założeń -0,5 p.p. Wartość wyjściowa +0,5 p.p.
Zmiana wartości odzyskiwalnej (505 816) 9 658 889 543 660
CGU Elektrownie Systemowe Kozienice (267 788) 5 166 168 288 670
CGU Elektrownie Systemowe Połaniec (38 364) 1 099 631 39 114
CGU Zielony Blok (79 888) 2 705 921 83 444
CGU Białystok (119 776) 687 169 132 432
Wpływ zmiany cen energii elektrycznej (wpływ zmian od 2023 roku)
Zmiana założeń -1,0% Wartość wyjściowa +1,0%
Zmiana wartości odzyskiwalnej (1 330 974) 9 658 889 1 314 298
CGU Elektrownie Systemowe Kozienice (977 984) 5 166 168 969 567
CGU Elektrownie Systemowe Połaniec (247 684) 1 099 631 239 425
CGU Zielony Blok (69 343) 2 705 921 69 343
CGU Białystok (35 963) 687 169 35 963
Wpływ zmiany cen uprawnień do emisji CO2 (wpływ zmian od 2023 roku)
Zmiana założeń -1,0% Wartość wyjściowa +1,0%
Zmiana wartości odzyskiwalnej 524 118 9 658 889 (525 772)
CGU Elektrownie Systemowe Kozienice 423 332 5 166 168 (423 332)
CGU Elektrownie Systemowe Połaniec 90 354 1 099 631 (92 008)
CGU Zielony Blok 2 705 921
CGU Białystok 10 432 687 169 (10 432)

Grupa dokonała okresowej oceny przesłanek świadczących o możliwej utracie wartości składników aktywów trwałych w segmencie Wydobycie (spółka LWB), zgodnie z wytycznymi MSR 36 „Utrata wartości aktywów”. Znaczenie takiej analizy jest tym bardziej istotne w sytuacji panującej pandemii COVID-19 powodującej, że firmom przychodzi funkcjonować w zmiennych, zupełnie niestandardowych i zazwyczaj niespotykanych warunkach. Dokonując takiej oceny na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2021 r. Grupa, na podstawie analizy aktualnej sytuacji ekonomiczno-rynkowej, zauważa, że obecna wartość kapitalizacji rynkowej LWB w dalszym ciągu utrzymuje się na poziomie niższym od wartości bilansowej aktywów netto. Należy zaznaczyć, że przesłanka ta występowała już na koniec poprzedniego roku obrotowego i była głównym powodem wykonania testu na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2020 r. W ocenie Grupy taka sytuacja wynika przede wszystkim z czynników od niej niezależnych, takich jak czynniki polityczne oraz polityka klimatyczna UE, a po części także niska płynność akcji oraz niski poziom akcji w wolnym obrocie (ang. „free float”)

W trakcie 2021 r. nastąpił dość znaczny, bo ponad 60% wzrost kursu akcji. Również trwająca od początku 2020 r. pandemia koronawirusa wpływa obecnie na działalność LWB i otoczenie rynkowe w znacznie mniejszym stopniu niż pierwotnie przewidywano (dzięki wytężonej pracy załogi oraz optymalizacji układu i harmonogramu biegu ścian spółka zwiększyła produkcję starając się wykorzystać okres wzmożonego popytu na węgiel). Pomimo tego, dotychczasowe przesłanki nadal formalnie obowiązują, wobec czego również za 2021 r. Grupa jest zobligowana do wykonania testu na utratę wartości dla segmentu Wydobycie.

W związku z brakiem możliwości określenia wartości godziwej dla bardzo dużej grupy aktywów dla których nie ma aktywnego rynku, jak również brak jest porównywalnych transakcji, określenie wartości odzyskiwalnej testowanych aktywów nastąpiło w wyniku oszacowania ich wartości użytkowej przy pomocy metody zdyskontowanych przepływów pieniężnych na podstawie przygotowanych przez Grupę projekcji finansowych od 2022 do 2051 r.

Wyniki przeprowadzonego testu przedstawia poniższa tabela:

CGU [tys. zł] – stan na 30 września 2021 r.

Wartość odzyskiwalna Wartość księgowa
CGU Wydobycie 3 269 264 2 781 049
  • z uwagi na powiązania pomiędzy poszczególnymi działami i funkcjonujący w kopalni sposób organizacji wszystkie aktywa LWB zostały uznane za jeden CGU;
  • średni poziom wolumenu produkcji i sprzedaży węgla w latach 2022-2030 określono na 9,2 mln W 2025 r. nastąpi rozpoczęcie produkcji węgla typu 34 (zgodnie z aktualnym planem wydobycia);
  • okres prognozy od 2022 do 2051 – został oszacowany na podstawie posiadanych przez spółkę na dzień bilansowy zasobów operatywnych węgla (dostępnych do wykorzystania przy pomocy obecnej – tj. istniejącej na dzień bilansowy – infrastruktury, głównie w odniesieniu do szybów). Od 2044 r. średnioroczny poziom wydobycia maleje, co jest wynikiem wyczerpywania się złóż w polu „Bogdanka” oraz przyjętego założenia wykorzystywania jedynie obecnie dostępnej infrastruktury);
  • w porównaniu do roku ubiegłego dostępne zasoby operatywne węgla uległy zwiększeniu o 17 mln ton; wynika to z uwzględnienia w modelu dodatkowych ścian, m.in. w wyniku uwzględnienia w planie produkcji pokładu 377 w polu „Bogdanka”, rozszerzenia eksploatacji w obszarach „K6” i „K7” oraz „Ostrów” dostępnych do wykorzystania przy pomocy obecnej infrastruktury, oraz uwzględnienia obszarów zlokalizowanych w pobliżu szybów wydobywczych;
  • ceny węgla w latach 2022-2027 przyjęto na podstawie opracowań dokonanych na potrzeby własne LWB; średnią cenę sprzedaży węgla w tym okresie oszacowano na poziomie 11,45 zł/GJ, przy założeniu trendu bocznego w przedziale +/- 3%; cena węgla w latach 2028-2049 przyjęta została na podstawie średnioważonej ceny sprzedaży z lat 2022- 2027;
  • cały model jest bezinflacyjny;
  • założono realny wzrost wynagrodzeń w całym okresie prognozy na poziomie odzwierciedlającym najlepszy możliwy szacunek Grupy na dzień sporządzenia testu;
  • jako stopę dyskontową przed opodatkowaniem przyjęto średnioważony, realny koszt kapitału (WACC) w wysokości 6,57% w całym okresie prognozy, oszacowany na podstawie najnowszych danych ekonomicznych (przy stopie wolnej od ryzyka wynoszącej 3,31% oraz współczynniku beta wynoszącym 1,16);
  • średnioroczny poziom nakładów inwestycyjnych w całym okresie prognozy w wysokości 351 094 zł, w tym średnio 465 256 tys. zł w latach 2022-2035;
  • model wykorzystany do testu na utratę wartości (w tym wynikające z niego przepływy pieniężne oraz wartość testowanego majątku) został sporządzony na 30 września 2021 r.; dotychczasowe modele sporządzane były przez LWB na dzień 31 grudnia, jednakże w celu zachowania spójnego podejścia na wszystkich szczeblach konsolidacji w ramach Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka i Grupy Kapitałowej ENEA, okres ten został zmieniony.

Przeprowadzona analiza wrażliwości wskazuje, że istotnymi czynnikami wpływającymi na szacunki wartości odzyskiwalnej ośrodków generujących przepływy pieniężne są między innymi stopa dyskontowa, cena węgla energetycznego oraz wielkość sprzedaży.

Wpływ zmiany stopy dyskonta finansowego (wartość bazowa 6,57%)
Zmiana założeń -0,5 p.p. Wartość wyjściowa +0,5 p.p.
Zmiana wartości odzyskiwalnej 222 117 3 269 264 (206 205)

Wpływ zmiany ceny węgla  

Zmiana założeń 0,5% Wartość wyjściowa +0,5%
Zmiana wartości odzyskiwalnej (117 826) 3 269 264 117 877

Wpływ zmiany realnego wzrostu wynagrodzeń 

Zmiana założeń -0,5 p.p. Wartość wyjściowa +0,5 p.p.
Zmiana wartości odzyskiwalnej 280 067 3 269 264 (300 489)

Wyniki wyszukiwania